Konuşalım ama yalnızca iyi bir amacımız olduğunda.
İçi dolu dolu olsun. Gönlümüz ve dilimiz doğru olunca konuştuklarımız da güzel ve yararlı olur.
Ahlaksal yaşamın en açık işaretlerinden biri de doğru konuşmadır.
Temel ruhi program uygulamanın anahtarlarından biri de konuşmamızı yetkinleştirmektir.
Konuşmamızı yetkinleştirmek için öncelikli olan, söze başlamadan önce düşünmek ve iyi bir amaç için
konuştuğumuzdan emin olmaktır. Çünkü aceleyle ve hazırlıksız yapılan konuşma dinleyenlere, tüm
evrene ve yaşayanlara haksızlıktır. Zira insanın kendi sırlarını pervasızca açığa sermesi, kendine yaptığı
saygısızlıktır.
Birçok insan gelip geçici duygu, düşünce ya da izlenimlerini seslendirmek için kendini zorlanmış
hisseder. Sonuçlarına önem vermeksizin zihinlerindeki her şeyi konuşarak boşaltmaya çalışırlar. Bu ise
hem uygulama hem de ahlaki açıdan tehlikeli ve nahoştur.
Özensiz yapılan konuşmalar, kontrol dışına çıkan, zikzaklar çizen bir araca benzer.
Söz çok mühimdir. Bir kimsenin fikir dünyasının ne kadar olduğu ağzından çıkan sözlerle belli olur.
Öyleyse sözü sarf ederken hem kendi konumumuzu, hem de karşımızdakinin durumunu düşünerek
konuşmalıyız.
Konuşmanın ve dinlemenin doğru yeri ve zamanı olduğu gibi, susulması gereken yer ve zaman da
vardır. Susması gereken yeri ve zamanı iyi bilen kişi çevresi tarafından sevilir ve sayılır. Bu erdemli
şahsiyete tabiat dahi saygı duyar.
Çoğu zaman dinlemede kalmayı tercih etmeliyiz. Gerektiğinde de dikkatli ve tutumlu konuşmalıyız.
Çünkü konuşmak ne iyi, ne kötüdür. Ancak insanoğlu konuşma eylemini gıybet ederek dikkatsizce
kullanabilir. Kendimizi bu duruma düşmekten korumalıyız. Düşüncesizce yapılan ve haddi aşan
konuşma, bizi yüksek şahsiyetler olarak yaratan Allah’ın bize lütfettiği yaratılış ruhuna aykırıdır.
Konuştuğumuz her şey evrende kayıt altındadır ve bu kaydı bizleri yaratan Allah, en saygın melekleri
eliyle kaydetmektedir. Bu herhangi bir elektronik cihazın kaydına asla benzemez. Kâinatın veri
tabanına her şey ilahi izinle kayıt edilir.
Sevgili dostlar, bizim ne kadar değerli olduğumuzu, konuşmaya değer şeyleri konuşmamız gösterir.
Değersiz şeyler hakkında konuştuğumuzda inanın biz de değersizleşiriz.
Başka insanlar hakkındaki tartışmalarla zaman geçirirsek dar görüşlü, sıradan bir insan
oluruz. Ayrıcalıklı ve sıra dışı olmak başkalarının konuşmalarından vareste olmakla mümkündür.
Susmanın erdem olduğunu ne güzel anlatıyor atasözümüz.
“Kelâmın fidda ise sükûtun olsun zeheb. Kemalât ehli kemali böyle buldu hep.”
(Konuşman gümüş ise susman altın olsun. Bütün olgun insanlar mükemmeliyeti böyle buldular hep.)